Trend

İtfaiyecilik Meslek Midir?

İtfaiyeci, İtfaiye Eri Meslek Sayılıyor mu?

Her bireyin “Ne iş yapıyorsunuz?” sorusuna verebileceği bir cevabı vardır. Ancak “Yaptığınız iş meslek midir?” sorusuna yanıt aramak bazen karmaşık olabilir. Bu yazıda, itfaiyeciliğin bir meslek olup olmadığını ve Türkiye’deki mevcut durumu ele alacağız.

Meslek Tanımı

Bir işin “meslek” olarak kabul edilmesi için sınırlarının net bir şekilde tanımlanmış olması gerekir. Bu tanım, yapılan hizmetin ne olduğunu, kim tarafından yapıldığını, nasıl yapıldığını ve yapan kişilerin haklarını içermelidir. Örneğin:

  • Öğretmenlik bir meslektir.
  • Hemşirelik bir meslektir.
  • Polislik bir meslektir.

Peki ya itfaiyecilik? Birçok itfaiyeci kendini “İtfaiyeciyim” olarak tanımlar, ancak meslek olup olmadığı konusunda belirsizlikler bulunabilir.

Portrait of a Firefighter

Türkiye’de İtfaiyeciliğin Durumu

Türkiye’de itfaiyecilik, çeşitli sorunlar ve farklı uygulama standartları ile karşı karşıyadır:

1. Merkezi Birlik Eksikliği: Türkiye’de itfaiye teşkilatları arasında merkezi bir birlik bulunmamaktadır. Bu durum, itfaiyeciliğin tanımında ve uygulama standartlarında büyük farklılıklara yol açmaktadır.

2. Çeşitli İstihdam Statüleri: Türkiye’de itfaiyeciler çeşitli statülerde istihdam edilmektedir:

  • Kadrolu Memur (İtfaiyeci Unvanlı)
  • Kadrolu Memur (Görevlendirme)
  • Sözleşmeli Memur (Görevlendirme)
  • Kadrolu İşçi (Görevlendirme)
  • Geçici İşçi (Görevlendirme)
  • Taşeron
  • İşkurlu

Bu farklı statüler, personel arasında maaş ve özlük hakları açısından büyük farklar yaratmaktadır.

3. Çalışma Vardiya Saatleri: İtfaiye teşkilatları arasında vardiya saatleri de farklılık göstermektedir. Örneğin, bazı teşkilatlar 8 saat çalışma ve 16 saat istirahat uygularken, diğerleri 24 saat çalışma ve 48 saat istirahat gibi farklı sistemler kullanmaktadır.

4. Maaş ve Özlük Hakları: İtfaiyecilerin maaşları, istihdam statüsüne göre değişmektedir. Aynı statüde olmasına rağmen, illere ve teşkilatlara göre maaş farklılıkları bulunmaktadır. Ayrıca, maktu mesai ücretleri ve yangın tazminatları da farklılık göstermektedir.

5. Standartlaşma Eksikliği: İtfaiye teşkilatlarının kullandığı araç, malzeme ve teçhizatlarda standartlaşma bulunmamaktadır. Her teşkilatın kendine özgü kıyafet, eğitim ve yönetim organizasyonu mevcuttur.

6. Sertifikasız ve Yetkisiz Personel: Sertifikasız itfaiye şoförleri, kaskosuz itfaiye teşkilatları ve yetkisiz itfaiye eğitmenleri gibi olumsuz örnekler bulunmaktadır.

A Firefighter in Uniform

Meslek Sınıfına Dahil Olmak Ne Anlama Gelir?

Bir hizmetin “meslek sınıfına” dahil olması, belirli standartlar, eğitim, araç ve gereçler ile aynı haklara sahip olarak yapılması anlamına gelir. Meslek sınıfında olan personel, Türkiye genelinde aynı standart ve haklara sahip olmalıdır.

Mesleki Yeterlilik Kurumunun Rolü

Türkiye’de Mesleki Yeterlilik Kurumu, itfaiyeciliğin görev tanımına yönelik çalışmalar yapmış ve seviyelere göre görev standartları getirmiştir. Ancak, bu tavsiyelerin yaptırım gücü sınırlıdır.

İtfaiyecilik İçin Meslek Sınıfı Oluşturulması

İtfaiyecilik meslek sınıfına dahil olabilmesi için, Genel İdari Hizmetler Sınıfından alınarak mesleklerine özgü yeni bir sınıf oluşturulması gerekmektedir. Örneğin, “İtfaiye Hizmetleri Sınıfı”, “Afet ve Acil Durum Hizmetleri Sınıfı” gibi yeni sınıfların oluşturulması, hizmet, sosyal haklar, teşkilat araçları ve yönetimsel organizasyonun kanunla belirlenmesi önemlidir. Teknik hizmetler sınıfının tanımında değişiklik yapılarak itfaiyecilerin bu sınıfa dahil edilmesi de kısa sürede etkili bir çözüm olabilir.